برای شتاب حداکثری پیشرفت همه‌جانبه کشور
شتاب حداکثری پیشرفت همه‌جانبه کشور با ایجاد سکوی جامع آینده‌نگاری راهبردی مردم‌پایه
در گام دوم انقلاب اسلامی، و در مسیر تحقق آرمان والای «تمدن نوین اسلامی»، کشور با یک پرسش بنیادین و یک ضرورت انکارناپذیر مواجه است: چگونه می‌توان ظرفیت‌های عظیم و متراکم ملت ایران یعنی رکن «جمهوریت» نظام را در راستای اهداف متعالی متخذ از رکن دوم یعنی «اسلامیت» نظام به نحوی قرار داد که درسه ساحت اساسی «خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی» (بیانیه گام دوم)، حرکتی عمومی را در کشور به شکلی منسجم، هدفمند و شتابان در مسیر خلق آینده های عظیم شوق انگیز ایجاد کند؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی در اول خردادماه ۱۳۹۸، با تأکیدی ویژه، خواستار ایجاد یک «حرکت عمومی» شدند. این مطالبه، صرفاً یک توصیه اخلاقی یا فرهنگی نیست، بلکه یک ضرورت راهبردی برای خروج از هرگونه رکود، انفعال یا حرکت کند و ناهماهنگ است. اما این «حرکت عمومی» چگونه و با چه سازوکاری می‌تواند شکل بگیرد، جهت‌دهی شود و به «شتاب حداکثری» در مسیر «پیشرفت همه‌جانبه کشور» بیانجامد؟چالش اساسی در این مسیر، فقدان یک «زیرساخت جامع و هوشمند» است که بتواند این «حرکت عمومی» را، به‌ویژه با محوریت «جوانان مؤمن انقلابی»، سازماندهی و پشتیبانی کند. ساختارهای موجود، علی‌رغم تلاش‌ها، یا از جنس بوروکراسی‌های کند و سنگین دولتی هستند که توانایی پاسخگویی به پویایی و تکثر نیازها و ظرفیت‌های مردمی را ندارند، و یا پلتفرم‌های فضای مجازی هستند که عمدتاً یا فاقد الگوی بومی و جهت‌گیری ارزشی منطبق بر «اسلامیت» نظام بوده و یا در سطح کارکردهای محدود ارتباطی و سرگرمی باقی مانده‌اند و نتوانسته‌اند به بستری برای «آینده‌نگاری راهبردی» و «کنشگری مؤثر تمدنی» تبدیل شوند.
در این میان، مفهوم «آینده» و «تصویر آینده مطلوب» نقشی حیاتی ایفا می‌کند. حرکت بدون مقصد، سرگردانی است و تلاش بدون چشم‌انداز، فرسایش. جامعه برای حرکت، نیازمند «تصاویر مطلوب، شوق‌انگیز و قابل تحقق» از آینده است؛ آینده‌ای که ریشه در «ارزش‌های اسلامی» (رکن اسلامیت) داشته باشد و با «مشارکت خود مردم» (رکن جمهوریت) ترسیم و ساخته شود. اینجاست که «آینده‌پژوهی هنجاری» و «آینده‌نگاری راهبردی مردم‌پایه» به عنوان یک ضرورت مطرح می‌شود: فرآیندی که در آن، آحاد جامعه، به‌ویژه نخبگان و جوانان، تحت هدایت و چارچوب‌های ارزشی نظام و رهنمودهای ولی فقیه، در ترسیم و انتخاب آینده‌های مرجح و مطلوب مشارکت فعال داشته باشند.
اما این مشارکت در «ترسیم آینده» و سپس «حرکت به سوی آن»، در مقیاس ملی و با حفظ انسجام و شتاب، چگونه ممکن است؟ چگونه می‌توان به تک تک افراد و تشکل‌های مردمی، متناسب با علایق، توانمندی‌ها و شرایطشان، «نقش» داد و آن‌ها را به خطوط اصلی «پیشرفت همه‌جانبه کشور» متصل کرد؟ پاسخ قاطع و عملیاتی به این پرسش، در گرو طراحی یک «سکوی جامع (پلتفرم) آینده‌نگاری راهبردی مردم‌پایه» است. تنها یک پلتفرم هوشمند و جامع می‌تواند: ۱. مشارکت میلیونی در فرآیندهای سه‌گانه «ترسیم مشارکتی تصاویر مطلوب آینده» در موضوعات مختلف (آینده‌نگاری)، «طراحی مسیر و راهکارهای تحقق آن تصاویر» (برنامه‌ریزی راهبردی)، و «اقدام عملی دقیق و هماهنگ فردی و جمعی» برای ساختن آن آینده‌ها (کنشگری مؤثر) را امکان‌پذیر سازد. ۲. شبکه‌ای از آحاد مردم و ساختارهای تشکیلاتی را در سراسر کشور، به صورت نفر به نفر و گروه به گروه، با یک «بنیان متمرکز ارزشی و اطلاعاتی واحد» و تحت «جهت‌دهی کلان نظام»، به هم متصل کرده و هم‌افزا نماید. ۳. نقش‌های متناسب، خرد و کلان، را به هر فرد و گروه، بر اساس ظرفیت‌ها و علایق، تخصیص داده و بازخورد پیشرفت را به صورت شفاف ارائه دهد. ۴. ارتباط دوسویه و پویا میان «میدان نقش‌آفرینی مردم» و «زیست‌بوم حکمرانی دولت» را «به نظم مستقیم و معکوس» درآورد و آرایشی راهبردی و حرکتی شتابان به کل جامعه در جهت تحقق «دولت، جامعه و تمدن پیشرفته اسلامی» ببخشد.
بنابراین، طراحی این سکو، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت حیاتی برای پاسخ به مطالبات رهبری، فعال‌سازی ظرفیت عظیم مردمی، تحقق اهداف گام دوم انقلاب، و ایجاد شتاب حداکثری در مسیر پیشرفت همه‌جانبه و ساخت تمدن نوین اسلامی است. این سکو، «موتور محرک فعالیت‌های اجتماعی» و «عظیم‌ترین ظرفیت راهبردی کشور» در عصر حاضر خواهد بود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.